ÇANKIRI (AA) – Çankırı Karatekin Üniversitesi (ÇAKÜ), Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) ve Yalova Üniversitesinde görevli akademisyenlerin yürüttüğü çalışmayla, içlerine yerleştirilecek sensörler sayesinde yapıların dayanıklılığı, stabilitesi ve korozyona uğraması anlık olarak izlenebilecek.
ÇAKÜ'den Prof. Dr. Barış Şimşek, AKÜ'den Prof. Dr. Tayfun Uygunoğlu ve Doç. Dr. Uğur Fidan ile Yalova Üniversitesinden Doç. Dr. Adem Tuncer tarafından, yapılarda meydana gelecek en ufak bir deformasyonun anlık olarak tespit edilebilmesini sağlamak üzere çalışma yürütüldü.
ÇAKÜ Rektörü Prof. Dr. Harun Çiftçi, üniversitenin Merkezi Araştırma Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'nin fay hatlarının yoğun, tektonik hareketlerin fazla olduğu bir bölgede bulunması nedeniyle afete dayanıklı şehirler oluşturulması ve akıllı şehirlerin inşa edilmesinin önemli olduğunu söyledi.
Akıllı şehirlerin inşasında en önemli meselenin kullanılan çimento olduğuna dikkati çeken Çiftçi, "Dolayısıyla bizim araştırma grubumuzda polimer ile modifiye edilmiş çimento tabanlı sensörler üretilmektedir. Özellikle depreme dayanımın ve aynı şekilde daha sağlıklı binaların inşasında çimentonun kalitesinin, dayanımının, stabilitesinin, ömrünün belirlenmesi son derece önemli. Bununla ilgili günümüzde birçok çalışma yapılmakta ama özellikle araştırma grubumuzun çevreci, toksik olmayan, ekonomik açıdan daha düşük maliyetli nano malzeme temelli elyafların üretilerek çimento sensörünü oluşturmasıyla ilgili çalışmaları son derece dikkatleri cezbetmektedir." dedi.
ÇAKÜ Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Şimşek de temel olarak çimentoyu nano malzemelerle iletken hale getirip çimento tabanlı sensörler tasarladıklarını dile getirdi.
Bu sensörlerin birçok amaçla kullanılabileceğini belirten Şimşek, şunları kaydetti:
"Deprem ve yer hareketlerine karşı hassasiyeti olan sensörler üretmek ve burada ürettiğimiz sensörleri aynı zamanda bizim implantable dediğimiz, yani mevcut binalardaki kolonlara takılıp çıkarılabilir şekilde de bir başka deyişle sadece yeni binalar için değil mevcut binalara da uygulanabilecek şekilde hareket sensörü olarak tasarlamaktayız. Tabii bununla beraber bir sonraki TÜBİTAK projemizde korozyon takibi de yapıyoruz. İçeride bir donatı kullanıldığı zaman yapılar içinde mesela demir gibi zamanla deformasyon oluyor ve dışarıdan bu gözlemlenemiyor. Tespit edilmesi de oldukça zor. Fakat bu sensörler sayesinde biz yapılarda bir deforme olup olmadığını, yapı içinde mikro çatlaklar olup olmadığını, deprem dışı faktörlerle de yapıda bir yorulma veya hasar olup olmadığını tespit edebiliyoruz. Özellikle yapılarda korozyonun erken tespiti ve mikro çatlakların erken tespitine ve internet tabanlı yapay zekalı cep telefonlarına bun verilerin aktarımı ve çok daha kolay takibiyle ilgili 2 adet patent başvurumuz mevcut."
Şimşek, özellikle karbondioksit, karbonmonoksit gibi zehirli gazların tespit edilebileceği çimento tabanlı sensörlerin akıllı şehirler konsepti altında binalarda ve birçok alanda kullanımını sağlamak için de çalıştıklarını söyledi.
