İSTANBUL (AA) – Çağdaş medya sanatçısı Hakan Yılmaz'ın obeziteli bireylerin deneyimleri ve sorunlarından yola çıkarak hazırladığı dijital enstalasyon "Algıdan Farkındalığa: FLUX", Kadıköy'de bulunan Decollage Sanat Galerisi'nde sergilenmeye başladı.
4 Mart Dünya Obezite Günü vesilesiyle Türkiye Obezite Araştırma Derneği ev sahipliğinde düzenlenen etkinlikte, sanatçının hastalıkla yaşayan bireylerin deneyimlerini görünür kıldığı eserinin tanıtımı gerçekleştirildi.
Türkiye Obezite Araştırma Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Dilek Yazıcı, projenin obezitenin bir "hastalık" olduğunu göstermeyi amaçladığını belirterek, obezitenin bir hastalık olarak görülmek istenmediği ama her 5 kişiden birisinin obezit ya da obezite adayı olduğunu kaydetti.
Yazıcı, "Türkiye, 20 milyon civarı obezite hastasıyla, Avrupa'daki ülkeler arasında en yüksek orana sahip. Obezite, kişinin yaşamını kısaltan ve hayat kalitesini bozan bir hastalık. Şekerden tansiyona kadar birçok hastalığın altında obezite var. Bu etkinlikle, obezitenin kişinin kendi problemi değil, sistemik bir sorun olduğunu anlatmaya çalıştık." ifadelerini kullandı.
– "Obezite, bir kişilik bozukluğu ya da irade yoksunluğu değildir"
Türkiye Obezite Araştırma Derneği Genel Sekreteri Doç. Dr. Feray Akbaş, derneğin Dünya Obezite Günü için farklı bir çalışma yaparak, bu soruna dikkat çekmeyi amaçladığını söyledi.
Akbaş, etkinliğin bu yılki temasının "Obezite bir hastalıktır" olduğunu aktararak, "Amacımız böyle bir gün vesilesiyle obeziteyi bir kez daha gündeme getirmek. Bunun için de kendimize 'obeziteyi açık açık konuşalım' sloganını belirledik. Hem farkındalık oluşturmak hem de bu farkındalığı farklı bir bakış açısıyla anlatmayı istedik. Bunun için de bilimle sanatı bir araya getiren böyle bir çalışmayı hayata geçirdik." diye konuştu.
Enstalasyonla birlikte obezitenin karmaşık yapısını vurgulamaya çalıştıklarına işaret eden Akbaş, şöyle devam etti:
"Bu çalışmayla hem obezitenin çok yönlü yapısını vurgulamak hem de bu hastalıkla baş edilip, çözüme ulaşılabileceğini vurgulamayı arzu ettik. Obezite, bir kişilik bozukluğu ya da irade yoksunluğu değildir. Karşımızda az yeme ya da egzersizle giderilemeyecek ve açıklanamayacak biyolojik bir süreç var. Çalışmamız da bu durumu anlatmayı amaçlıyor."
– "Obeziteli bireyler kendi yaşam alanlarında zorbalığı uğruyorlar"
Sanatçı Hakan Yılmaz, yapılan çalışmayla derneğin ürettiği bilgileri sanata tercüme etmeye gayret ettiğini dile getirerek, bu çalışmaların enstalasyon için önemli olduğunu vurguladı.
Yapılan araştırmalarda hastalığın psikolojik temelli olduğunun vurgulandığını aktaran Yılmaz, "Burada çok kaliteli içerikler vardı ve bu da beni fazlasıyla iyi bir şekilde besledi. Hem araştırmalardan hem de hastalarla yaptığım görüşmelerden, onların deneyimlerini anlamaya çalıştım. Obezite, toplumsal olarak görmezden gelinen bir hastalıktır ve obeziteli bireyler kendi yaşam alanlarında zorbalığı uğruyorlar. Ben de bu baskılanma sürecini anlatmaya çalıştım." dedi.
Yılmaz, eserin toplam 4 bölümden oluştuğunu belirterek, şunları kaydetti:
"İlk bölüm 'Şüphe', hastalık sürecinin ilk işaretlerine tanıklık ediyor. Sonra buğulu silüetler ve fısıltılarla 'İç ve Dış Damgalama' bölümünde, toplumsal algı ile bireysel deneyim arasındaki gerilimi görüyoruz. 'Anlama ve Mücadele Çabası' bölümü, döngüsel kompozisyonlarla hastalık sürecini anlatıyor. Son olarak 'Şifalanma' bölümünde, dönüşüm ve iyileşme potansiyelini görselleştiriyoruz."
– "Amacımız empatiyi tetikleyen, tüm duyularla hissedilen bir alan oluşturmaktı"
Küratör Orkide Arya Akkoç da FLUX'un sanatçı-küratör iş birliğiyle ortaya çıkan bir çalışma olduğundan bahsederek, çalışmanın obeziteli bireylerin gerçek deneyimlerinden ilham alan katmanlı bir dijital enstalasyon olduğunu söyledi.
Enstalasyonun modern toplumun karmaşık olgularından birisini "alışılmadık" bir bakış açısıyla ele aldığını vurgulayan Akkoç, "Çağdaş medya sanatçısı Hakan Yılmaz'la birlikte izleyiciyi, hem tanık hem de katılımcı kılan deneyimsel bir mekan oluşturduk. Amacımız empatiyi tetikleyen, tüm duyularla hissedilen bir alan oluşturmaktı." değerlendirmesinde bulundu.
Programda ayrıca klinik psikolog Dr. Şeniz Ünal, obezite üzerine konuşma yaptı.
