DİYARBAKIR (AA) – Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, kaçak elektrik kullananların Türkiye'nin kesintisiz enerji arzını tehdit ettiğini belirtti.
Şirketten yapılan açıklamaya göre, Arvas, Turkuvaz Medya Grubu'nun aylık ekonomi dergisi Inbusiness'ın İstanbul'da düzenlediği "II. Sürdürülebilir Yüzyıl Zirvesi"ne katıldı.
Arvas, zirvede yaptığı konuşmada, sorumlu oldukları Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak'ta 140 bin çiftçiden yaklaşık 70 bininin tarımsal sulamada elektrikle çalışan motopomp kullandığını kaydetti.
Sektör içerisinde yeni teknolojiler geliştirdiklerini ifade eden Arvas, son olarak havai enerji nakil hatlarının görüntülerini alıp, olası anormallikleri belirleyebilecekleri bir sistem üzerinde çalıştıklarını bildirdi.
Atatürk Barajı'nın ürettiği enerjinin 2 katından fazlasının tarım alanlarında tüketildiğine dikkati çeken Arvas, şöyle devam etti:
"Gelinen noktada bölgede elektrik değil, sulama problemi olduğunu söylemek durumundayız. Enerji sarfiyatını artıran ve su kaynaklarını olması gerekenden fazla harcayan elektrikle kuyudan su çekilerek yapılan vahşi sulama yönteminden vazgeçilmeli. Bu noktada GAP sulama kanallarının devreye alınması, bölge coğrafyası ve ülke ekonomisi için hayati önem taşıyor."
Sorumlu oldukları bölgede öngörülemeyen kaçak tüketimle baş edebilmek için altyapı yatırımları yaptıklarını kaydeden Arvas, kaçak kullanımının da etkisiyle gerçekleşen elektrik hatlarındaki aşınmaların, elektrik tüketiminin yoğun yaşandığı sektörlerde elektrik voltaj dalgalanmalarına sebep olabildiğini anlattı.
"3K" olarak belirledikleri alanlarda kayıpsız, kaliteli ve kesintisiz elektriğin tüm bölgede en etkin şekilde uygulanabilmesi için kırsal bölgede akıllı tarım uygulamalarına geçilmesini tavsiye ettiklerini aktaran Arvas, "Devletimiz de sulama kanallarını tamamladığında bölgede gerçekleşen aşırı elektrik tüketiminin normale döneceğine inanıyoruz." dedi.
Bölgenin elektrik altyapısını güçlendirdiklerini belirten Arvas, GAP kapsamında sulama kanallarının tarla başına kadar getirilmesiyle, bölgedeki su sorununun önemli oranda çözüleceğini ve aşırı enerji tüketiminin önüne geçilebileceğini kaydetti.
Yaşar Arvas, özellikle tarımsal sulama döneminde hatlara orantısız aşırı yüklenmelerin dağıtım şebekesinin tamamen çökmesine ve uzun süreli kesintiler yaşanmasına neden olduğunu belirterek, bu olumsuzlukların sadece bölgenin değil, ülkenin de kesintisiz enerji arzını tehdit ettiğini dile getirdi.
Pilot çalışmalarla hizmet verdikleri bölgede enerji verimliliği, su israfının önlenmesi ve tarımsal faaliyetlerde modern yöntemlerin uygulanması gibi konularda yeni çalışmalara imza atacaklarını bildiren Arvas, okullardan başlayarak çocuklar özelinde, sahada ve tarımsal alanlarda çiftçilerle farkındalık çalışmaları gerçekleştireceklerini aktardı.
Bu yıl içerisinde Şanlıurfa'nın Akçakale, Ceylanpınar ve Viranşehir ilçelerinde 2 bin 155 kayıt dışı trafo tespit edildiğini, bu trafoların 265 konutun elektrik ihtiyacını karşılayabileceğini ifade eden Arvas, şunları kaydetti:
"Elektriği harici olarak ve kaçak kullanan kişiler, ülkemizin kesintisiz enerji arzını tehdit ediyor. Sadece Şanlıurfa'da yapılan kontrollerde, ekiplerimiz asgari 100 bin nüfuslu bir ilçeye yetecek yaklaşık 53 bin 500 kilovolt-amper (kVA) gücünde 351 kayıt dışı elektrik trafosu tespit etti. Kaçak kullanıcıların normalden 9-10 kat fazla enerji tükettiği anlamına geliyor. Bu durum tedarik sürekliliğini maalesef sekteye uğratıyor. Nisan ayı içinde yapılan denetimlerde, tespit edilen kaçak trafoların yalnızca sulama sezonunda çalışsa bile ekonomiye zararının yılda 200 milyon liradan fazla olduğu hesaplandı. Bu milli gelirimiz adına çok büyük kayıp demek."
Arvas, sistemlerini yeni teknolojiler doğrultusunda geliştirdiklerini belirterek, konuşmasını, "Başta yapay zeka olmak üzere yeni teknolojiler, enerji altyapısını daha verimli, güvenilir ve sürdürülebilir hale getirmede kritik rol oynuyor. Bunlar arasında blockchain, nesnelerin interneti (IoT) ve dijital ikiz teknolojilerini sayabiliriz. Şirketimizde havai hatlarının sürekli kontrolü için dron ve robot karışımı bir ürün için tasarım çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Söz konusu platform, hatta tutunarak ilerlerken havai hattı görüntülerini alarak olası anormallikleri belirleyebilecek." diye tamamladı.
