SEMERKANT (AA) – Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Türkiye'nin, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülkelerdeki yatırımlarının 20 milyar doları aştığını belirterek, "Karşılıklı yatırımların artırılması ve yatırım ortamının iyileştirilmesi yönündeki çabaları Türkiye olarak destekliyoruz." dedi.
TDT Ekonomiden Sorumlu Bakanlar 11. Toplantısı, Özbekistan'ın tarihi Semerkant kentinde gerçekleştirildi.
Özbekistan Başbakan Yardımcısı, Yatırım ve Dış Ticaret Bakanı Camşid Hocayev ve TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev'in ev sahipliğinde yapılan toplantıya Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Kırgızistan Ekonomi ve Ticaret Bakanı Daniiar Amangeldiev, Kazakistan Ulusal Ekonomi Bakanı Yardımcısı Abzal Abdikarimov, Azerbaycan Ekonomi Bakan Yardımcısı Samad Başırlı ile gözlemci ülke Macaristan'dan Dışişleri ve Ticaret Bakan Yardımcısı Peter Sztaray katıldı.
Ticaret Bakanı Muş, toplantıda yaptığı konuşmada, dost ve kardeş ülke Özbekistan'ın ev sahipliğinde, Türk Devletleri Teşkilatı 11. Ekonomi ve Ticaret Bakanları Toplantısı vesilesiyle bilim ve medeniyet şehri Semerkant'ta bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Muş, "İstanbul'da 12 Kasım 2021'de gerçekleşen Devlet Başkanları Zirvesi'nde bir uluslararası örgüte dönüşen Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altındaki çalışmalarımız, iş birliğimizi güçlendirme ve ortak bir gelecek vizyonu kurmamıza önemli katkılar sunmaktadır. Türk Devletleri Teşkilatı, 1 trilyon doları aşkın GSYH üreten, 170 milyonluk nüfusa sahip üyeleriyle her geçen gün önemini daha da artırmaktadır." diye konuştu.
Türkiye'nin TDT üyesi ülkeler ile ticaret hacminin 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 35 artarak 20 milyar dolar, bu yılın 10 ayında da 2021'in aynı dönemine göre yüzde 28 artışla 21 milyar dolar olduğunu bildiren Muş, 2021'de TDT üyelerinin dünyaya toplam ihracatının önceki yıla göre yüzde 26 artarak 462 milyar dolar, TDT ülkelerinin kendi aralarındaki ihracatın ise yaklaşık 25,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini kaydetti.
Bu toplantıda, ülkeler arasındaki mevcut ekonomik ve ticari iş birliklerini daha da geliştirmeye yönelik atılacak adımlara ilişkin kapsamlı istişarelerde bulunacaklarını aktaran Muş, özellikle Türkiye'nin önerisi üzerine ticaret ve ekonomiden sorumlu bakanlar tarafından kabul edilen Ticaretin Kolaylaştırılması Strateji Belgesi ile üye ülkeler arasındaki ticaretin artmasına önemli katkı sağlanacağını vurguladı.
Muş, Türkiye'nin teşkilat üyesi ülkelerdeki yatırımlarının 20 milyar doları aştığını belirterek, "Karşılıklı yatırımların artırılması ve yatırım ortamının iyileştirilmesi yönündeki çabaları Türkiye olarak destekliyoruz." dedi.
– "Hazar geçişi ve kara yolu taşımacılığındaki maliyetleri ülkeler bazında gösteren bir çalışma yol gösterici olacaktır"
Mehmet Muş, ülkelerin sunduğu ticari fırsatların değerlendirilmesinde ülkeler arasındaki lojistik engellerin aşılmasının önem taşıdığını, taşımacılığın kolaylaştırılması ve taşıma maliyetlerinin azaltılması için bütüncül bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini ifade ederek, Türkiye olarak taşıma belgesi kotalarının kaldırılmasını ve taşımaların serbest hale getirilmesini önerdiklerini bildirdi.
Pandemi döneminde önemi daha da fazla anlaşılan Orta Koridor'un etkin bir şekilde kullanımına devam edilmesi için Hazar geçişlerinde rekabetçi makul bir tarife belirlenmesi ve sefer sayılarının artırılmasının önem arz ettiğini vurgulayan Muş, bu konuda atılacak tüm adımlara Türkiye olarak destek vermeye hazır olduklarını söyledi.
Muş, şunları kaydetti:
"Bu noktada Türk Devletleri Teşkilatı Sekretaryası'na bir çağrıda bulunmak istiyorum. Sekreterya'nın yapacağı, Hazar geçişi ve kara yolu taşımacılığındaki maliyetleri ülkeler bazında gösteren bir çalışma, resme aynı açıdan bakmamızı sağlayıp yol gösterici olacaktır. Yine Orta Koridor'u Avrupa'ya bağlayan Bakü-Tiflis-Kars demir yolu hattının kullanımının ve kapasitesinin artırılması, bölge ekonomilerinin Avrupa pazarına erişimini kolaylaştıracaktır. Ayrıca, gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi ve uyumlaştırılması yoluyla İpek Yolu güzergahı boyunca sınır geçişlerinin kolaylaştırılmasını amaçlayan İpek Yolu Girişimi'ne Özbekistan ve Türkmenistan'ın katılmış olmasının gümrükler alanındaki iş birliğimizi daha da güçlendireceğine inanıyoruz."
– Hocayev, taşımacılık alanındaki iş birliğinin geliştirilmesine yönelik eylem planının geliştirilmesini önerdi
Özbekistan Başbakan Yardımcısı, Yatırım ve Dış Ticaret Bakanı Camşid Hocayev de toplantının açılışında yaptığı konuşmada, toplantının Büyük İpek Yolu'nun merkezinde, kültürel, ticari ve bilimin merkezi olan tarihi Semerkant'ta yapılmasının önemine değindi.
Hocayev, son 5 yılda Özbekistan'ın TDT üyesi ülkelerle ilişkilerinin giderek geliştiğini ve son 5 yılda taraflar arasındaki ticaret hacminin 3 kat artışla 10 milyar dolara ulaştığını, buna rağmen tarafların daha büyük ekonomik potansiyele sahip olduğunu vurguladı.
Örgüte üye ülkeler arasındaki ticari-ekonomik, taşımacılık ve lojistik, bilimsel-teknolojik, yeşil ekonomi, yatırım ve sanayi alanındaki iş birliğinin daha da geliştirilmesinin önemine işaret eden Hocayev, teşkilata üye ülkelerin Asya-Pasifik ve Avrupa ülkelerini birbirine bağlayan güzergahta bulunmalarından dolayı TDT bünyesinde 2023-2025 yıllarında taşımacılık alanındaki iş birliğinin geliştirilmesine yönelik eylem planının geliştirilmesini önerdi.
– "TDT, bölgede uluslararası ulaşım koridorları ve altyapıları oluşturmaya odaklanmalı"
TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev ise yaklaşık 1,5 trilyon dolar GSYH, 180 milyonluk nüfusu ve coğrafi konumu ile Türk devletlerinin günümüzde bölge içi ekonomik iş birliğini geliştirmek ve küresel ekonomik kalkınmayı teşvik etmek için çeşitli fırsatlar sunduğunu ifade etti.
TDT'nin, son birkaç yıldır ekonomi ve ticaret alanında kısa ve orta vadeli yeni mekanizmalar, programlar ve projelerle bölgede ticaret ve yatırım ilişkilerini kolaylaştıracak elverişli bir ortamın oluşturulması için çalıştığını aktaran Amreyev, bu doğrultuda TDT bölgesinde ticaretin kolaylaştırılması, ülkeler arasındaki ticaret hacminin artırılması ve bunun için gerekli mekanizmaların kurulması, dijital platform oluşturulması, nakliye ve gümrük işlemlerinin dijitalleştirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verdiklerini anlattı.
Amreyev, "TDT, Orta Koridor'un verimliliğini ve rekabet gücünü daha da artırmak için bölgede uluslararası ulaşım koridorları ve altyapıları oluşturmaya, ulaşım operasyonlarını kolaylaştırmaya, idari engelleri ortadan kaldırmaya, riskleri ve nakliye maliyetlerini azaltmaya odaklanmalıdır." dedi.
Bakanlar, toplantının ardından sonuç bildirisini imzaladı.
