İSTANBUL (AA) – Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye'nin yaklaşık 74 milyar dolarlık tarımsal hasılası olduğunu belirterek, "İhracat rakamları 2023'te yaklaşık 31 milyar dolardı, 2024'te ise 32,6 milyar dolara geldik. Bütün bunlar 'bitti' denilen tarımın rakamları." dedi.
Bakan Yumaklı, Tarım ve Orman Bakanlığının himayelerinde Albayrak Medya'nın öncülüğünde düzenlenen "Tarımda Türkiye Yüzyılı Zirvesi"ndeki konuşmasında ramazan ayının başlayacağını hatırlatarak, "Elbette bugünün başka bir önemi daha var, bugün 28 Şubat. Bin yıl sürecek denildi ve milletin iradesine ipotek koymayı kendilerinde hak görenler bu sözü söylemekten de çekinmediler. Ancak milletin iradesi her şeyin önünde olmalıydı ve öyle de oldu. Nitekim Cumhurbaşkanımızın 'Ben milletin iradesinin üzerinde bir irade tanımam' sözü ve düşüncesiyle birlikte bugün itibarıyla artık Türkiye'de vesayetçi dönemin bittiğini, herkesin de kabul ettiğini görüyoruz. Ama unutmamak lazım, unutturmamak lazım." diye konuştu.
Bugün Türkiye'nin büyüme rakamlarının açıklandığına değinen Yumaklı, "Türkiye 2024'te yüzde 3,2 büyüdü. Tarımsal büyüme yüzde 3,9 yani Türkiye büyüme ortalamasının üzerinde. Yaklaşık 74 milyar dolarlık tarımsal hasıla var. İhracat rakamları 2023'te yaklaşık 31 milyar dolardı, 2024'te ise 32,6 milyar dolara geldik. Bütün bunlar 'bitti' denilen tarımın rakamları. Tarımsal hasıla bakımından Avrupa'da birinci olduğumuzu, dünyanın da ilk 10 ülkesi içerisinde olduğumuzu belirtmek istiyorum." ifadesini kullandı.
Dünyada hiçbir ülkenin yüzde 100 kendi kendine yetemeyeceğini, böyle bir şeyin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu belirten Yumaklı, "Ancak sizin için önemli, stratejik, ülkenizin geleceği için vatandaşınızın temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek kabiliyette ve kapasitede misiniz, önemli olan bu, evet Türkiye böyle. Bugün itibarıyla sınırlarımızı kapatsak, Türkiye'nin gıda arz güvenliğiyle ilgili hiçbir sorunu olmaz." açıklamasını yaptı.
Yumaklı, 2024 sonu itibarıyla 137 milyon tonluk bitkisel üretim sağlandığını anımsatarak, Türkiye'nin tarımın her türlü kategorisinde önde gelen ülkelerden biri olduğunu söyledi.
Tarımda birtakım karşılaştırmalar yapıldığını belirten Yumaklı, "Hollanda örnek veriliyor. Ama üretimden bahsedilmiyor, satışın üzerinden bahsediliyor. Onlar da kendi ürettikleri değil. İşte bu yüzyılın başından itibaren dünya ticaretinde hatta daha öncesinde de etkilerini de düşünürsek, bu rakamların bunlar sebebiyle gerçekleştiğini de söylemek isterim." diye konuştu.
– "Tarım bitti demek ya cehalettendir ya da farklı bir maksat taşır"
Bakan Yumaklı, şu ifadeleri kullandı:
"86 milyon nüfusumuz var. 60 milyona yakın turist geliyor. Bütün bunların ihtiyacını karşılıyoruz. Biraz önce söylediğim gibi 32,6 milyar dolar üzerine de ihracat yapıyoruz. Elbette dünyada her başlıkta olduğu gibi, tarım başlığında da bizim örnek almamız gereken iyi uygulamalar veya ulaşmamız gereken hedefler var. Bir tarafta üretim gücünüzü ve potansiyelinizi konuşurken, öbür taraftan tarımsal hasılayı konuşuyorsunuz. Dolayısıyla bu ikisinin arasındaki farklılıktan veya ihracat rakamından bahsediyorsunuz, bundan bahsediyorum. Türkiye yaklaşık 186 ülkeye bu manada ihracat yapıyor. Türkiye'nin dünyayla entegrasyonu tamdır. Her kategoride dünyayla yarışabilecek potansiyeli de vardır. Dolayısıyla tarım bitti demek, yani bizim ülkemizi tabiri caizse mevcut halinden kötü durumda göstermek ya da bunun böyle olduğunu iddia etmek ya cehalettendir ya da farklı bir maksat taşır."
4. Tarım ve Orman Şurası'nın devam ettiğini anlatan Yumaklı, 2024 itibarıyla su ürünleri, bitkisel, hayvansal üretim planlamasının hayata geçirildiğini hatırlattı.
Yumaklı, 2002'den bu yana tarımsal üretimin artışına değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Topraklarımız aynı, ama üretimimiz ciddi şekilde arttı. Bunu neye borçluyuz; Öncelikle mekanizasyon konusu, tarım teknolojileri konusu, toprakların birleştirilmesiyle ilgili çabalar, özellikle su ve sulama yatırımları, çiftçimizin bilgilenmesi ve bilinçlenmesi, bunların tamamı ve birçoğu Türkiye'de tarımsal üretimin gelişmesi için en önemli etkenler oldu. Biz temel olarak toprağa bağlı bir milletiz. Dolayısıyla buna çok da özel bir önem atfederiz. Toprak ana deriz. O, oradaki bereketi ifade eder. Bunu sağlamak için de herkes elinden gelen gayreti sarf eder. Tabii bütün bunların yanında çiftçilerimizin, üreticilerimizin bundan para kazanmaları gerekir. Bunun sürdürülebilir bir halde devam etmesi gerekir. Dolayısıyla toplulaştırılmış araziler, su ve sulama yatırımlarıyla birden fazla ürün alınmasına imkan veren araziler. Bunun üzerine, devletimizin vermiş olduğu teşvikler bu sonucu getirmiş durumda. Elbette verimlilikle ilgili, kaliteyle ilgili diğer unsurlar da olmak üzere."
Yumaklı, "Kırsalda Bereket, Hayvancılığa Destek Projesi"ne beklenenden yaklaşık 10 kata yakın bir başvuru olduğunu belirterek, "Üretim yapmak isteyen, kendisine imkan verildiği zaman buna katılacak olan, artık teknolojinin bütün nimetlerinden faydalanan, geleneksel düşünmeyen, bütün optimumlara bakan bir üretici jenerasyonu, bir kuşak geliyor. Bunun da ülkemiz için büyük bir zenginlik olduğunu ifade etmek isterim." diye konuştu.
Devletin üretimi artırmaya yönelik desteklerini anlatan Yumaklı, "Üretimi 5 ayak üzerinde düşündük. Sürdürülebilir bir üretim olsun istiyoruz. Bu üretimi verimli bir şekilde yapmak istiyoruz. Verimli ve sürdürülebilir yaptığımız üretimin kaliteli olmasını istiyoruz rekabet için ve kayıt altında olmasını istiyoruz. Bütün bunlardan sonra da elde edilen katma değerin sektöre yatırım olarak geri dönmesini istiyoruz." ifadesini kullandı.
– "2024'te denetimler yaklaşık 1,3 milyonu buldu, 1,5 milyar liraya yakın idari para cezası uygulandı"
Bakan Yumaklı, taklit ve tağşiş ürünlerin yayınlanmasına vatandaşların yoğun bir ilgi gösterdiğini söyleyerek, "Her vatandaşımızın sağlıklı ve güvenli gıdaya ulaşma hakkı vardır. Bu hak hiçbir kimse tarafından gasp edilemez. 2024'te denetimler yaklaşık 1,3 milyonu buldu, 1,5 milyar liraya yakın idari para cezası uygulandı. 610 işletmeye de halkın sağlığını tehdit eder mahiyette olduğu için onların da savcılıklara suç duyurusu yapılarak cezalandırılmasını sağladık. Bunun toplamın içerisinde çok cüzi miktarda veya adette olduğunu söylemem lazım ama buradaki amaç bunları sıfıra yaklaştırmak. Ve biz bu hafta başından itibaren mübarek ramazan ayı ile alakalı en çok tüketilen ürünler hangileri ise 8 bin arkadaşımla onların denetimlerine başladık." şeklinde konuştu.
Yurt dışından geri dönen ürünlerin iç piyasada tüketildiğine dair iddialara ilişkin Yumaklı, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Kaliteli bir ürün üretmek ya da birim alandan aldığınız verimi artırmak adına bu zararlıların o ürüne etki etmesini engellemeye çalışıyorsunuz. Bunun için de zirai ilaç kullanıyorsunuz. Peki neden ihtiyaç duyuyorsunuz? Özellikle iklim değişikliğiyle zararlı çeşitleri de artmaya başladı. Önemli olan şu; siz bunu aynı bir insan hastalandığında kullandığınız ilaç gibi dozajını, ne zaman ve nasıl kullanacağınızı, ne zaman bırakacağınızı bilmeniz gerekir. İşte bütün sorun burada. Dolayısıyla bunu halletmek üzere çok yoğun bir çaba sarf ediyoruz. Peki ülke gündemine nasıl geliyor? Ülke gündemine ihracata gidip de ihraç edilen ürünlerin sınır kapılarında ya da ilgili ülkede analiz edilmesi sonucu, bize iade edilmesiyle ülke gündemine giriyor. RASFF bildirimi dediğimiz bildirimler her gün açık. İhracata gidenleri konuşuyoruz da bu ürünler Türkiye'de üretiliyorsa, hepimizin tükettiği ürünler aynı zamanda. Yani olaya bütüncül bakmak gerekir. Son 3 yılda zirai ilaçla mücadelemiz sebebiyle ürünlerin üzerindeki kalıntı oranı yüzde 35 azalmış durumda. Saha denetimlerini tarlada yapıyorsunuz, paketleme tesisinde yapıyorsunuz, hallerde yapıyorsunuz ya da marketlerde, market raflarında yapıyorsunuz. İhracata giden ürünlerin geri dönme oranı da yüzde 60 azaldı. Elbette bu bilinçlendirme eğitimlerinin yanı sıra zirai ilaçlara alternatif metotları da kullanmanız gerekir. Biyoteknik ve biyolojik mücadele yapmanız gerekir.”
Geri dönen ürünlerin tamamının pestisit kalıntısı sebebiyle olmadığını söyleyen Yumaklı, "Aflatoksin, kabaca küf. Siz o ürünü paketlediğinizde kontrollerinizi yaparsınız, orada bir şey çıkmaz. Ama nakliye için geçen süreçte, işte gümrüğe ya da ilgili ülkeye girdiğinde o ürünün içerisinde oluşabilir. Bunlarla ilgili de yine geri dönüşleri bu bildirimler içerisinde yer aldığı için çokça duyuyoruz. Ülkemizde hektar başını kullanılan pestisit, yani zirai ilaç miktarı 2,3 kilogram. Avrupa Birliği'nde 3,2 kilogram. 10 kilogramın üzerinde bazı ülkeler var. Dünyanın ortalaması da Türkiye ortalamasıyla neredeyse aynı." diye konuştu.
– "Türkiye dünyada orman yangılarıyla mücadelede bir otorite"
Yumaklı, Türkiye'nin Akdeniz havzasında iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkeler arasında olduğunu belirterek, "Ancak Türkiye Cumhuriyeti su konusuna gerçekten çok büyük önem vermiş. AK Parti hükümetleri döneminde de 2002’den itibaren 11 bin tesis yapılmış, 3,3 trilyonluk yatırımdan bahsediyoruz. Özellikle su konusunun hem tarımsal üretim için hem de diğer üretim alanları için çok önemli olduğunu da düşünecek olursak, bu yatırımların ne kadar hayati olduğunu da anlamış oluruz." dedi.
Su verimliliğiyle ilgili yapılan eylem planları ve uygulamalara bütün ülkenin riayet ettiği takdirde herhangi bir sorunun olmayacağına vurgu yapan Yumaklı, "Yapmış olduğunuz su kullanımlarını şu anda bizim eylem planlarıyla bütün sektörlere, bütün taraflara ilettiğimiz ve takip ettiğimiz şekilde uygulanmasının sağlanması. 2025’te bahsetmiş olduğumuz 11 bin tesise 381 tesis daha ilave edeceğiz. Yoğun bir şekilde Türkiye'de su ve sulama yatırımlarını bitirmeye çalışıyoruz. 106 milyar liralık bir bütçemiz var sadece bu konuda." ifadelerini kullandı.
Yumaklı, Türkiye'nin dünyada orman yangınlarıyla mücadele konusunda bir otorite olduğunu kaydederek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Sizin gerekli alet ve ekipmana sahip olmanız, 11 dakika içerisinde ilk müdahaleyi yapabiliyor olmanız, dünyada sadece iki ülkenin kullandığı insansız hava araçlarının orman yangınlarıyla veya orman faaliyetleriyle ilgili iki ülkeden biri olmanız her ne kadar gurur verici de olsa hep şunu söylüyoruz; Evet, orman yangınlarıyla mücadelede başarılıyız ama asıl başarı orman yangınlarının çıkmamasıdır."
Zirvede Albayrak Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Albayrak, Hattat İbrahim Şengül'ün kaleme aldığı hüsn-ü hat eserini Bakan Yumaklı'ya takdim etti. Eserde, "Güzel olan memleketin bitkisi, Allah'ın izniyle çıkar." anlamındaki A'râf Suresi 58. ayetinin meali yer alıyor.
