İSTANBUL (AA) – Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Nuri Şapkacı, uluslararası normları yansıtacak ve sosyal konut kira rejiminden ayrılan bir ticari gayrimenkul kira rejiminin uygulamaya alınması gerektiğini bildirdi.
AYD'den yapılan açıklamaya göre, derneğin Geniş Katılımlı Yönetim Kurulu Toplantısı İstanbul'da düzenlendi.
Toplantının ana gündem maddesi ticari gayrimenkul mevzuatı olurken, son günlerde sıkça tartışılan ticari gayrimenkullerdeki kira süreleri, kira artış oranları ve bunun yatırımlara olan etkisi masaya yatırıldı.
Toplantıya, Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü Perakende Ticaret Dairesi Başkanı Burak Kaplan ile AYD Yönetim Kurulu üyeleri katıldı.
– "Ticari gayrimenkullerde kira artışları enflasyon oranı baz alarak yapılır"
Açıklamada, toplantıda yaptığı konuşmaya yer verilen AYD Başkanı Nuri Şapkacı, gelişmiş ülkelerdeki uygulamaların aksine Türkiye'de ticari gayrimenkullerde sosyal konuta göre çok daha fazla korumacı bir sistemin bulunduğunu belirtti.
Mevcut mevzuatın özellikle kira dönemlerinin bitimindeki sözleşme fesih süreleri konusunda uluslararası normlardan büyük farklılık gösterdiğini kaydeden Şapkacı, şu açıklamalarda bulundu:
"Kamuoyuna yapılan alışveriş merkezlerinde enflasyonun üzerinde fahiş kira artışı yapıldığı yönündeki açıklamalar gerçeği yansıtmamaktadır. Kira artışları devletin belirlediği enflasyon oranları baz alınarak yapılır. Bunun haricinde kalan artışlar, yüzde 90 oranında yatırımcı ve perakendecilerin iyi niyetli ve hakkaniyet esaslı görüşmeleri sonucu kira oranında mutabakata varmaları ile belirlenir. Taraflar arasında bir mutabakata varılamaması halinde, enflasyon oranı haricinde bir kira artışı, ancak 5'inci kira yılı sonunda kira tespit davası açılmasıyla mümkün olabilir. Böyle bir durumda da artış, mahkemenin belirlediği ve genel olarak rayiç kira bedelinin yüzde 10-15 altında kalan oranlarda yapılır. İyi işleyen ve perakendecinin de kazanç sağladığı bir alışveriş merkezinde, kira bedelinin hukuk kuralları çerçevesinde rayice göre belirlenmesi hakkaniyet açısından olduğu kadar, istihdam da sağlayan bu büyük yatırımların devamlılığı için de gereklidir."
Şapkacı, mevzuatta yatırımcılar aleyhine yapılan değişiklikler sebebiyle geri dönüş sürelerinin çok uzadığını ve yeni yatırımların yavaşladığını iddia ederek, şu ifadeleri kullandı:
"Bu yatırımlar, sadece AVM'ler için değil, ticari gayrimenkulün diğer unsurlarında da özellikle dövizle yatırım yapan yabancı yatırımcılar açısından cazibesini yitirmiştir. Finansman hem sınırlı hem de çok pahalı hale geldiği için yatırımcılar yeni yatırım yapma konusunda tereddüt yaşamaktadır. Sektördeki yatırımlar ticari gayrimenkulün tüm alanlarındaki yatırım potansiyelini yansıtır. Bu nedenle öncelikle uluslararası normlar uygulanarak ticari gayrimenkul kira rejiminin sosyal konut kira rejiminden ayrılması ve uzun vadede sözleşme serbestisinin yasalarla güvence altına alınması, gerek yerli yatırımların devam etmesi gerekse Türkiye'ye yabancı yatırımın çekilmesi açısından önem taşımaktadır."
